Astrologie is booming business, maar waarom voelen we er ons zo toe aangetrokken?

Pseudowetenschap of regelrechte kwakzalverij? Volgens gelukspsychologe Josje Smeets zorgen horoscopen en tarotkaarten voor een houvast in moeilijke tijden.

TikToks laatste trend liegt er niet om: wanneer we make-uplooks beginnen te koppelen aan sterrenbeelden is dat een duidelijk teken dat de populariteit van astrologie (en spiritualiteit in de bredere zin) geen grenzen kent. De hashtag #astrology zit momenteel aan niet minder dan 5,4 miljoen video’s en het einde is nog niet in zicht.

“Astrologie is niet nieuw,” aldus Josje Smeets. “Ook in de jaren negentig waren sterrenbeelden, tarotkaarten en afgeleiden bijvoorbeeld erg populair. Eens om de zoveel tijd kent die trend een heropleving en dat is nu volop gaande.”

Hoewel het op sociale media soms lijkt alsof vooral Gen Z’ers en Millennials bezig zijn met het onderwerp, is dat volgens Smeets niet het geval. Gen Z’ers en Millennials zijn online weliswaar het meest zichtbaar, maar astrologie is populair bij mensen van alle generaties - al zou ons vertrouwen in astrologie volgens een bevraging van het Pew Research Center traditioneel wel afnemen met de jaren.

Ontnuchterende wetenschap

Maar waarom zoeken we anno 2025 nog zo massaal onze toevlucht tot astrologie, terwijl wetenschappers de ene ontdekking na de andere doen?

“Astrologie en spiritualiteit zijn - net zoals religie - niet onverenigbaar met wetenschap. Heel wat mensen vinden het simpelweg prettig om te geloven dat er daarnaast nog een hogere kracht bestaat. Dat onvatbare, dat onbegrijpbare geeft hen net een gevoel van geloof en controle. De wetenschap is namelijk zo groots en ontnuchterend dat sommigen het gevoel hebben dat ze iedere vorm van controle verliezen.”

Zelf ziet Josje Smeets drie mogelijke verklaringen voor het huidige succes van astrologie in het bijzonder, die bij velen hand in hand gaan.

“Ten eerste geeft astrologie een houvast, een gevoel van controle. We leven in een onzekere wereld, waarin wereldleiders als Trump en Poetin de plak zwaaien, waarin polarisatie hoogtij viert, waarin we iedere dag lezen over de oorlog in Gaza, waarin jongeren niet weten of ze ooit een eigen woonst zullen kopen... Onrust staat centraal, dus mensen gaan op zoek naar zekerheid.”

“Die zekerheid kan je of bij jezelf, of ergens anders zoeken. Religie, spiritualiteit of astrologie kunnen een vorm van houvast bieden. Of de voorspellingen in je horoscoop al dan niet kloppen, doet er weinig toe - erin geloven is genoeg om een gevoel van controle te krijgen.”

Ten tweede zou ook astrologie ook kunnen zorgen voor een raakvlak waardoor contact leggen met anderen makkelijker wordt.

“We leven in een individualistische wereld, waarin het erg moeilijk is om verbinding te maken met anderen. Mensen gaan dus zoeken naar een gemeenschappelijke taal, een gemeenschappelijke interesse, en astrologie werkt wat dat betreft ideaal. Als je begint over de maan, sterrenbeelden en horoscopen weten gelijkgezinden meteen waar je het over hebt, dus het eerste contact is gelegd.”

En ten slotte heeft astrologie voornamelijk een positieve en daardoor hoopgevende insteek.

“Onze samenleving is niet alleen individualistisch, maar ook pessimistisch van aard. Dagelijks worden we geconfronteerd met honderd-en-een negatieve berichten, die een zware impact kunnen hebben op hoe we ons voelen. De meeste astrologische boodschappen of horoscopen zijn daarentegen optimistisch van aard en gebruiken positieve taal, waardoor aanhangers meteen een boost ervaren.”